Hoe kies je een kitpistool?

Zonder kitpistool of kitspuit kan je uiteraard niet mooi kitten. Dit lijkt een banaliteit, maar voor een goed resultaat bij je kitwerk is het ook belangrijk dat je met een geschikt pistool werkt. Het juiste pistool (en de juiste techniek) maken een groot verschil in afwerking en gebruiksgemak.

 

Wat is een kitpistool?

Een kitpistool is een handgereedschap waarmee je kit, lijm of ander afdichtingsmateriaal uit een koker kunt aanbrengen. De koker wordt in het pistool geplaatst, waarna je via een trekker of motor druk zet op de bodem van de koker, zodat de kit via de spuitmond naar buiten komt.

Het pistool zorgt ervoor dat de kit gelijkmatig en gecontroleerd wordt aangebracht, wat essentieel is voor een nette, waterdichte voeg of sterke verlijming.

Hoe werkt een kitpistool?

Een kitpistool bestaat uit een handgreep, een duwstang met drukplaat en een houder voor de koker. Wanneer je de trekker indrukt, duwt de stang tegen de bodem van de koker, waardoor de kit naar voren wordt geperst en via de spuitmond naar buiten komt. Meestal moet je nog de drukstang loszetten, zodat er geen kit blijft lekken.

De meeste pistolen hebben een mechanisch overbrengingssysteem, vaak met een tandheugel of rondstaafmechanisme.
Er zijn ook dripless-systemen, die de druk automatisch ontlasten na elke knijpbeweging, wat handig is om nette voegen te trekken zonder naloop van kit.

 

Hoe kies je een kitpistool?

De keuze van het juiste pistool hangt af van hoe vaak je ermee zal werken, welke kits je het vaakst zal gebruiken en het gewenste comfort.

Kunststof of metaal

Kitpistolen bestaan meestal uit kunststof of metaal, of een combinatie van beide.

• Kunststof pistolen zijn licht, goedkoop en geschikt voor lichte klussen of occasioneel gebruik. Ze zijn handig bij zachte kitten zoals siliconen of acrylaat, maar kunnen bij dikke kitten wat buigen of wringen.
• Metalen pistolen zijn steviger, duurzamer en preciezer, vooral bij intensief gebruik of dikkere producten zoals dichtingsmaterialen voor daken en bepaalde montagelijmen. Ze bieden een betere overbrenging en controle en gaan veel langer mee.

Voor kleine klussen of sporadisch gebruik - zoals voor de doorsnee doe-het-zelver - volstaat uiteraard een standaard handpistool met metalen of kunststof frame. Voor professioneel of intensief gebruik kies je beter een stevig metalen pistool met goede overbrenging en anti-drupfunctie.

Handmatig of automatisch?

Kitpistolen kunnen worden onderverdeeld in handdoseerpistolen en automatische pistolen. Bij handdoseerpistolen moet je via de hendel zelf druk uitoefenen om de kit uit het pistool te krijgen. Bij automatische pistolen wordt de kit automatisch uit het pistool geduwd. Voor de klusser is een handmatig pistool uiteraard voldoende. Toch hebben automatische pistolen enkele belangrijke voordelen:

• het gemak van niet-handmatig de kit uit te moeten knijpen (geen pijnlijke handen op het einde van de dag);
• een constante, gelijkmatige aanvoer van kit (ook bij kitten die moeilijker uit de koker komen), wat zorgt voor een mooie verdeling van de kit en een eenvoudigere afwerking;
• na ieder gebruik gaat de druk automatisch van de kitkoker af. Hierdoor druipt deze kitspuit niet na (sommige handdoseerpistolen beschikken eveneens over deze ‘no-dripfunctie’).

Pneumatisch of op accu

Als je kiest voor een automatisch pistool, is er de keuze uit een pistool op luchtdruk (pneumatisch) en een pistool op batterijen. De meeste gereedschapsfabrikanten bieden kitpistolen met een accu aan. Pistolen op luchtdruk zijn over het algemeen goedkoper dan die op batterijen. Wel is er perslucht nodig waardoor de bewegingsvrijheid beperkter is.

De overbrenging

Wil je een kitpistool vooral gebruiken voor stuggere kits en lijmen? Dan heb je een kitpistool met een hogere overbrengingsverhouding of drukverhouding (ratio) nodig. Een kitpistool met een 7:1 mechanische overbrenging (dat wil zeggen: voor de kracht die je gebruikt, wordt er 7 maal meer kracht gegenereerd) is minder geschikt voor stuggere kits. Hier is een hogere mechanische voordeelverhouding gewenst. Hoe hoger het ratio (12:1 of 18:1), hoe minder kracht je moet zetten.  

Als je afwisselend soepele en stugge kits verspuit, kan het handig zijn om voor een pistool te kiezen waarbij de overbrenging kan worden geregeld via een schakelmechanisme.

Voor kokers of voor worstverpakkingen?

Sommige pistolen zijn bedoeld voor open kokers (cartridges van om en bij de 300 ml kit of lijm), andere voor worstverpakkingen (folieverpakkingen, meestal 400 - 600 ml). Als doe-het-zelver ga je waarschijnlijk standaard voor een pistool voor kokers gaan, meer heb je in dat geval ook niet nodig. 

Spuitpistolen voor kokers zijn over het algemeen korter en beweeglijker dan die voor worsten. Dat maakt ze handig voor kleinere kitwerken en op plaatsen waar er minder ruimte is.

Voor professionals of amateur-decorateurs kan een pistool voor worstverpakkingen wel een handige investering zijn. Zeker als het nodig is om vaak grotere lengtes af te kitten, zoals façadevoegen of vloervoegen. Dan is een kitpistool met worsten geschikter. Een kitworst zorgt bovendien voor minder afval (er blijft enkel een folie over). 

Sommige pistolen kunnen met behulp van een adapter zelfs worden omgebouwd van kokerpistool tot worstenpistool en omgekeerd, de zogenaamde combipistolen.

De ergonomie

Een comfortabele greep, vlotte trekker en solide frame zorgen voor minder vermoeidheid en preciezere controle. Bij intensief gebruik, zoals het afkitten van lange voegen of het werken boven schouderhoogte, is een lichtgewicht maar stabiel pistool een groot voordeel.

Omgaan met het kitpistool: best practices

Het gebruik

Een goed resultaat begint bij een goede houding en rustige werkwijze. Houd het kitpistool steeds met beide handen wanneer dat kan: één hand aan de greep en één hand om de loop te sturen. Zo behoud je controle over de richting en snelheid van het aanbrengen.

Zorg dat je altijd naar jezelf toe werkt, niet van je af. Dat geeft namelijk meer controle over de toevoer van kit en voorkomt luchtbellen of onderbrekingen in de voeg.

Werk in een vloeiende, gelijkmatige beweging en probeer het aantal start- en stopmomenten te beperken. Hoe consistenter je beweegt, hoe netter en egaler het resultaat. Bij langere voegen of verticale oppervlakken helpt het wel om regelmatig te pauzeren en de spuitmond met een doek schoon te vegen. Zo vermijd je ophoping van overtollige kit aan de punt.

Gebruik bij zichtwerk of afwerking in gevoelige materialen altijd afplaktape aan beide kanten van de voeg. Breng de kit vervolgens aan, strijk af en verwijder de tape onmiddellijk terwijl de kit nog nat is — zo krijg je strakke, professionele lijnen.

Extra tips 

• Snijd de spuitmond schuin af op maat van de voegbreedte. Dat bepaalt immers de juiste hoeveelheid kit.
• Gebruik afplaktape voor strakke randen, vooral bij zichtwerk.
• Ontlast de druk altijd na gebruik (drukstang loszetten), zodat er geen kit blijft lekken.
• Reinig de spuitmond onmiddellijk na gebruik of vervang ze bij elke nieuwe koker.
• Werk op kamertemperatuur: koude kit vloeit minder goed en vraagt meer kracht, wat het risico op onregelmatige voegen verhoogt. Laat kokers eventueel op kamertemperatuur komen voor gebruik.

Het onderhoud

Kitpistolen dienen onderhouden te worden. Dat doe je het best met hoogwaardige smeer- en beschermingsmiddelen op basis van olie die over sterke vuil- en vochtafstotende eigenschappen beschikken. 

Bewaar pistolen ook altijd droog en schoon, vooral bij gebruik van PU- of hybridekitten die kunnen verharden in het mechanisme. Laat een gebruikte ook koker nooit in het pistool zitten. Dat zorgt op termijn voor vastzittende onderdelen en onregelmatige dosering.