Vraag naar concrete en structurele maatregelen

Vlaamse Raad WVG vraagt einde programmatiestop

De sectorale Kamer VSB en Personen met een handicap van de Vlaamse Raad voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) vraagt een einde aan de al jaren bestaande programmatiestop in de woonzorgcentra en de centra voor kortverblijf.

Herman Nys, em.prof. medisch recht KU Leuven, ex-voorzitter VITAZ

De sectorale Kamer VSB en Personen met een handicap van de Vlaamse Raad voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, bracht op 4 september met consensus een advies uit over het ‘Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het Besluit van de Vlaamse Regering van 18 december 2020 tot vastlegging van de procedure voor het verlenen van voorafgaande vergunningen en planningsvergunningen voor lokale dienstencentra, centra voor dagopvang van een dienst voor gezinszorg, centra voor dagverzorging, centra voor kortverblijf, centra voor herstelverblijf of woonzorgcentra, en tot bepaling van de elementen van de globale zorgstrategische visie voor deze voorafgaande vergunningen, wat betreft de indiening van een ontvankelijke aanvraag voor een voorafgaande vergunning van een woonzorgcentrum of een centrum voor kortverblijf type 1’.

Dat gebeurde op vraag van minister Caroline Gennez, Vlaams minister van Welzijn en Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke Kansen.

Noodzakelijke capaciteitsuitbreiding

De Vlaamse Regering verlengt de reeds vele jaren bestaande programmatiestop in de woonzorgcentra en de centra voor kortverblijf met nog een jaar, waardoor het tot en met 31 december 2026 niet mogelijk zal zijn om nieuwe ontvankelijke aanvragen in te dienen voor een verdere invulling van de programmatie van deze voorzieningen.

De maatregel is bedoeld om eerst de al geplande capaciteit – die nog niet is omgezet in erkende capaciteit – te realiseren, en om ruimte te creëren voor de ontwikkeling van een nieuw zorgprognosemodel dat de toekomstige noden in kaart moet brengen en de afstemming tussen thuiszorg en residentiële ouderenzorg moet verbeteren.

Hoewel deze intentie op zich verdedigbaar is, is een loutere verlenging (voor de zoveelste maal) zonder bijkomende maatregelen en beleidsvisie onvoldoende om de reële zorgnoden van ouderen adequaat te beantwoorden.

De Vlaamse Raad WVG roept de Vlaamse Regering op tot een snel en daadkrachtig beleid. Er moeten in de volgende weken maatregelen genomen worden die de noodzakelijke capaciteitsuitbreiding in de woonzorg mogelijk maken in 2026 en die vooral perspectief bieden op een toekomstgericht en geïntegreerd woonzorgbeleid. Het verlengen van de programmatiestop is een noodmaatregel, maar biedt geen antwoord op de vergrijzingsgolf die volop bezig is.

Want als deze programmatiestop nogmaals verlengd zou worden, en het zorgprognosemodel zou nog niet uitgetekend zijn, dan zal de demografische realiteit zorgen voor een bijkomende druk op de formele en informele zorg. Het is belangrijk dat alle verschillende diensten voldoende capaciteiten en middelen krijgen om een goede werking te kunnen garanderen.

Concrete en structurele maatregelen

De Raad vraagt met aandrang om deze verlenging van de programmatiestop te koppelen aan een reeks concrete en structurele maatregelen die op korte termijn de realisatie van de geplande capaciteit mogelijk maken, maar die vooral ook duidelijkheid geven over hoe de capaciteit op langere termijn de hoge noden van wonen en zorg voor ouderen zullen invullen.

De Raad WVG wenst betrokken te worden in de verdere, snellere uitwerking van een zorgprognosemodel en in de ontwikkeling van een moderne en toekomstgerichte beleidsvisie op de woonzorg binnen een geïntegreerd, intersectoraal kader.

Op die manier kan er werk gemaakt worden van een breed gedragen beleid dat rekening houdt met de ideeën, noden en behoeften van alle stakeholders.