Obesitas bij kinderen groter probleem dan ondergewicht
Voor het eerst in de geschiedenis is obesitas een groter probleem bij kinderen en adolescenten dan ondergewicht. Dat zegt Unicef, de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties. Wereldwijd is één op de vijf kinderen te zwaar. Eén op de tien, of 188 miljoen in totaal, lijdt aan obesitas. Hierdoor riskeren ze levensbedreigende ziektes te ontwikkelen.
Unicef baseert zich op data uit meer dan 190 landen. Sinds 2000 is het aantal kinderen tussen 5 en 19 jaar met ondergewicht gedaald van 13 procent naar 9,2 procent. In dezelfde periode steeg het aantal kinderen met obesitas van 3 procent naar 9,4 procent.
In alle regio's ter wereld - behalve Sub-Saharaans Afrika en Zuid-Azië - komt obesitas nu vaker voor dan ondergewicht. In sommige landen is de situatie ronduit alarmerend. Zo is in een aantal eilanden in de Stille Zuidzee obesitas extreem hoog bij kinderen: tot 38 procent in Niue en 37 procent op de Cookeilanden. Ook in rijke landen blijft het aantal obesitasgevallen hoog: 27 procent in Chili en 21 procent in de VS en de Verenigde Arabische Emiraten.
Advertenties voor ongezonde voeding
Als verklaring voor de toename van ernstig overgewicht wordt een stijgende verkoop van ongezond en zwaar bewerkt voedsel met veel vetten en suikers genoemd. Dit gebeurt met name via digitale marketing: bij een peiling bij 64.000 jongeren zegt 75 procent dat ze de voorbije week advertenties te zien kregen voor ongezonde voeding. Zes op de tien verklaarden hierdoor meer zin te krijgen in deze producten, zelfs in conflictgebieden.
Kinderen worden volop blootgesteld aan reclame voor fastfood. De industrie voor frisdrank en bewerkt voedsel steekt vele miljarden in de beïnvloeding van regeringen, concludeert de VN-organisatie. Door middel van lobbywerk wordt gepoogd om wetgeving gericht tegen ongezond voedsel tegen te houden. Unicef roept overheden, bedrijven, ouders en scholen op verantwoordelijk te nemen om het tij te keren.
Maar de kinderrechtenorganisatie ziet echter ook positieve ontwikkelingen. In Mexico bijvoorbeeld, waar ultrabewerkte voeding 40 procent van de dagelijkse calorie-inname van kinderen uitmaakt, werd de verkoop van deze producten op school verboden.
Belgische cijfers blijven stabiel
In België blijven de cijfers rond overgewicht en obesitas bij kinderen opvallend stabiel. Zo had in 2022 21 procent van hen overgewicht, evenveel als in 2000, en steeg obesitas licht van 6 naar 7 procent. Ons land blijft daarmee onder het Europese gemiddelde (8 procent). Ook het aandeel kinderen met ondergewicht bleef in België stabiel op 2 procent, tegenover 3 procent in Europa.
Overgewicht en obesitas verhogen het risico op ernstige ziekten zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en bepaalde vormen van kanker. Zonder actie kunnen de economische gevolgen hiervan wereldwijd oplopen tot meer dan 4 miljard dollar per jaar tegen 2035, waarschuwt Unicef. De VN-organisatie roept dan ook op om dringend actie te ondernemen. Mogelijke maatregelen zijn een strenge regelgeving rond voedselmarketing, etikettering en belastingen, een verbod op junkfood in scholen en het toegankelijker maken van gezonde voeding via sociale programma's.