Betere preventie kan nog meer ziekenhuisopnames voorkomen

RSV-immunisatie voor het seizoen 2025-2026

PREVENTIE Tijdens het winterseizoen 2024-2025 dienden 40% minder kinderen jonger dan vijf jaar gehospitaliseerd te worden met een RSV-infectie, dankzij de immunisatiecampagne met nirsevimab. De nationale Taskforce RSV-preventie roept op om de immunisatiegraad nog te verhogen.

Erik Derycke

RSV (Respiratoir Syncytieel Virus) is de belangrijkste virale oorzaak van infecties van de lagere luchtwegen bij kinderen jonger dan vijf jaar. Ernstige gevallen leiden vaak tot hospitalisatie, met een gemiddelde verblijfsduur van 4,3 dagen. in Europa wordt 1 op 56 kinderen in het eerste levensjaar ervoor gehospitaliseerd. Bijna 5% van de gehospitaliseerde kinderen tussen nul en vier jaar moet op een pediatrische intensive care unit (PICU) behandeld worden; bij zuigelingen van minder dan een maand is dat bijna 16%.

Een besmetting kan ook gevolgen op lange termijn hebben, zoals hyperreactiviteit van luchtwegen en verhoogd risico op astma en wheezing.

Tijdens het RSV-seizoen 2024-2025 werd in België voor het eerst immunisatie met het monoklonale antilichaam nirsevimab terugbetaald. Het effect daarvan was meteen te merken, zegt prof. dr. Sophie Blumental, pediater in het Delta Ziekenhuis in Brussel.

Uit monitoring door 34 ziekenhuizen valt af te leiden dat er in het voorbije RSV-seizoen 4.000 minder ziekenhuisopnames wegens RSV waren – een daling met zowat 40%. Ook het aantal kinderen dat intensieve zorgen nodig had, daalde aanzienlijk.

Immunisatiegraad kan hoger

Prof. dr. Marc Raes, pediater in het Jessa Ziekenhuis en coördinator van de Taskforce RSV-preventie, toont zich verheugd over de goede resultaten van de eerste campagne. “Elk kind dat niet gehospitaliseerd hoeft te worden, betekent een vrij bed op de pediatrische afdeling en minder belasting voor artsen, verpleegkundigen en spoeddiensten.”

In het voorbije RSV-seizoen werd ongeveer 85% van de pasgeborenen in de materniteit geïmmuniseerd. Ouders van baby’s tot zes maanden oud die geboren waren voor de start van het RSV-seizoen (1 oktober 2024), kregen een uitnodiging voor een ‘catch-up’-immunisatie; 53,7% van deze doelgroep werd ook effectief geïmmuniseerd.

De Taskforce RSV-preventie wil in het nieuwe seizoen de immunisatiegraad nog verhogen. Een verhoging van de immunisatiegraad tot 90% zou nog 1.500 hospitalisaties kunnen voorkomen.

Een verhoging van de immunisatiegraad tot 90% van de pasgeborenen zou nog 1.500 hospitalisaties kunnen voorkomen

Campagne 2025-2026

De preventiestrategie voor het komende RSV-seizoen is vergelijkbaar met die van vorig jaar, met een paar belangrijke aanpassingen.

Er zijn twee preventieve opties: immunisatie van het kind en vaccinatie van de moeder. De HGR plaatst deze op hetzelfde niveau en laat de keuze aan de ouders en de zorgverstrekkers.

Voor immunisatie met nirsevimab (Beyfortus™) zijn er verschillende doelgroepen.

• Pasgeborenen (vanaf 1 september 2025) van wie de moeder niet gevaccineerd was, of die geboren zijn binnen twee weken na de vaccinatie van de moeder, en prematuren (< 30 weken);
• Kinderen geboren tussen 19 februari 2025 en 30 september 2025; zij krijgen een inhaalimmunisatie (‘catch-up’);
• Prematuren geboren voor 19 februari 2025, die jonger zijn dan 13 maanden, nog niet in contact zijn geweest met RSV en nog geen monoklonale antilichamen hebben gekregen;
• Kinderen met een verhoogd risico op ernstige ziekte tijdens hun tweede RSV-seizoen (volgens de richtlijnen van de HGR, zie kader), en kinderen die een hartoperatie ondergaan.

Het maternaal vaccin (Abrysvo™) wordt terugbetaald voor vrouwen die zullen bevallen van september tot maart. Het wordt toegediend in de 28ste tot 36ste week van de zwangerschap, maar zeker minstens 15 dagen voor de uitgerekende datum van de bevalling.

De datum van 19 februari 2025 is niet arbitrair gekozen. Terwijl de startdatum van het RSV-seizoen vastligt op 1 oktober, wordt de einddatum van het seizoen bepaald aan de hand van epidemiologische gegevens van Sciensano. In 2025 was 18 februari het officiële einde van het RSV-seizoen.

Een andere nieuwigheid is dat de inhaalimmunisatie niet langer voor 1 oktober moet gebeuren; dat mag nu ook nog ‘kort na de start’ van het seizoen. Dat geeft pediaters en andere zorgverstrekkers een paar extra weken tijd om ouders uit te nodigen en te informeren.

>> Informatie over de preventiestrategie, terugbetalingsvoorwaarden en -procedures, en communicatiemateriaal voor ouders is te vinden bij de Belgian Academy of Paediatrics: baop.be > rsv.

Verhoogd risico
Immunisatie met nirsevimab wordt vanaf dit seizoen ook terugbetaald voor kinderen met een verhoogd risico op ernstige ziekte tijdens hun tweede RSV-seizoen. Het gaat om:
- Chronische longziekte ten gevolge van prematuriteit die medische ondersteuning nodig had (chronische corticosteroïdentherapie, diuretische therapie of extra zuurstof) op een willekeurig moment tijdens de periode van zes maanden voor het begin van het tweede RSV-seizoen;
- Hemodynamisch significante aangeboren hartziekte;
- Immuungecompromitteerde toestand;
- Syndroom van Down;
- Cystische fibrose;
- Neuromusculaire aandoeningen;
- Aangeboren luchtwegafwijkingen.