Baricitinib, nieuwe hoop bij recent ontstane type 1-diabetes
EASD Januskinaseremmers zijn goedgekeurd bij de behandeling van allerhande ziektes met een auto-immune component zoals reumatoïde artritis, psoriasis en chronische inflammatoire darmaandoeningen.
Baricitinib is een perorale JAK1/2-remmer, die weleens bijzonder effectief zou kunnen zijn bij type 1-diabetes stadium 3 als de behandeling lang wordt voortgezet en geoptimaliseerd. Dat blijkt uit de resultaten na twee jaar van een gerandomiseerde, gecontroleerde fase 2-studie(1), die Michaela Waibel (Melbourne) heeft gepresenteerd.
De BANDIT-studie, een placebogecontroleerde studie, de eerste studie van dat type in die indicatie, is uitgevoerd bij 91 patiënten van tien tot dertig jaar bij wie een type 1-diabetes was gediagnosticeerd minder dan 100 dagen voor inclusie in de studie. De resultaten na 48 weken waren al gepubliceerd in the New England Journal of Medicine(2).
Het primaire eindpunt was de gemiddelde C-peptidespiegel bepaald op grond van de AUC 0-2 uur tijdens een tolerantietest met een gemengde maaltijd na 48 weken. Die bedroeg 0,65 nmol/l/min in de baricitinibgroep en 0,43 nmol/l/min in de placebogroep (p = 0,001).
Na stopzetting van de behandeling (week 72) steeg de C-peptidespiegel naar respectievelijk 0,49 en 0,36 (p = 0,015). Na 96 weken was dat respectievelijk 0,37 en 0,26 (p = 0,336). De insulinebehoefte steeg naarmate het C-peptidegehalte daalde, maar zonder significant verschil tussen de twee groepen. Evenmin was er een significant verschil in HbA1c-gehalte: dat steeg progressief nadat het in het begin licht was gedaald.
Een andere dosering?
De tijd dat de glykemie binnen de streefwaarden lag, was in het begin van de studie langer in de baricitinibgroep dan in de placebogroep, maar daarna was het verschil niet meer significant. Een mogelijke verklaring daarvoor is misschien dat baricitinib de fosforylering van de STAT-eiwitten slechts tijdelijk remt. Die eiwitten zorgen voor transductie en activeren de transcriptie, een sleutelmechanisme in de JAK-signalisatieweg. Baricitinib heeft een plasmahalfwaardetijd van circa vijf uur en het effect is maximaal circa twee uur na inname. In de BANDIT-studie werd baricitinib slechts eenmaal per dag ingenomen.
Bij statistische analyses hebben de vorsers in het begin van de studie geen kenmerken kunnen achterhalen die de respons op de behandeling voorspelden. Het verschil tussen de responders en de non-responders kon evenmin worden toegeschreven aan de therapietrouw (inname van minstens 80% van het onderzochte geneesmiddel).
Uittesten in vroeger stadium
Volgens de auteurs vrijwaart baricitinib het C-peptidegehalte tijdens de behandeling en wordt het goed verdragen, maar verdwijnt het effect na stopzetting van de behandeling. Daarom is het wenselijk nieuwe studies op touw te zetten van de werkzaamheid bij type 1-diabetes stadium 3 (bij een groter aantal patiënten) en ook preventieve studies in stadium 2 (stadium zonder symptomen, met een gestoorde glykemie en positieve autoantistoffen).
Referenties:
1. Weibel M . Baricitinib in new-onset type 1 diabetes: BANDIT 2-year outcomes. EASD 2025, Wenen.
2. Kay T, Thomas H, Weibel M et al. Baricitinib and β-Cell Function in Patients with New-Onset Type 1 Diabetes. N Engl J Med 2023;389(23):2140-215. doi: 10.1056/NEJMoa2306691.
