Chronische patiënten tevreden over eerstelijnszorg

Resultaten van internationale patiëntenbevraging PaRIS

Patiënten met minstens één chronische aandoening geven een hoge score aan eerstelijnszorg, al zijn er verbeterpunten. Dat blijkt uit de Belgische bevindingen van het PaRIS-initiatief.

Erik Derycke

Het PaRIS-initiatief (‘Patient-Reported Indicator Surveys’) van de OESO is de grootste internationale patiëntenbevraging tot nu toe. Het is de eerste keer dat de kwaliteit van de eerstelijnszorg, op internationale schaal, geëvalueerd wordt vanuit het perspectief van de patiënt.

Uit het onderzoek blijkt dat de meeste deelnemende patiënten tevreden zijn met de zorg die zij krijgen. "België scoort daarbij steevast even goed of beter dan het OESO-gemiddelde”, zegt Dagmar Annet, onderzoekster bij Sciensano. De focus in de studie ligt op patiënten met minstens één chronische aandoening

95,4% van de patiënten in België beoordeelt de zorg als goed (boven het OESO-gemiddelde van 87%). Ook vindt 92,7% van de patiënten in België dat hun zorg persoonsgericht is (boven het OESO-gemiddelde van 85%). En 69,5% van de patiënten in België vindt dat het gezondheidssysteem betrouwbaar is (boven het OESO-gemiddelde van 62%).

“Huisartsen kunnen meer tijd vrijmaken voor effectieve medische zorg, als zij ondersteund worden door onder andere verpleegkundigen en administratief personeel”

Verbeterpunten

Een wetenschappelijk onderbouwd pakket van indicatoren geeft aan wat er goed werkt en waar het nog beter kan. “In de praktijk blijkt het inderdaad een goede graadmeter voor wat er op het terrein gebeurt: gezondheidszorgdomeinen waarin vroeger al veel geïnvesteerd werd, scoren hoger”, zegt Annaert.

Zo kan bijvoorbeeld de multidisciplinaire samenwerking nog beter. Momenteel betrekt slechts 46% van de deelnemende praktijken personeel dat geen arts is, wat ver onder het OESO-gemiddelde van 83% ligt. “Huisartsen kunnen meer tijd vrijmaken voor effectieve medische zorg, als zij (nog meer) ondersteund worden door onder andere verpleegkundigen en administratief personeel”, legt Annaert uit.

Er is ook nog werk aan (digitale) gezondheidsvaardigheden: 63,1% van de patiënten voelt zich zelfverzekerd in het beheren van hun eigen gezondheid, maar dit neemt af naarmate het aantal chronische aandoeningen toeneemt. Slechts 8% van de patiënten met een chronische aandoening voelt zich comfortabel met online gezondheidsinformatie.

Ook zorgcoördinatie is een werkpunt: slechts 67,7% van de patiënten ervaart een goede samenwerking tussen zorgverleners. “Een versnipperde zorginfrastructuur bemoeilijkt de toegang tot de bestaande zorginitiatieven. Patiënten vinden vaak niet de juiste weg naar de nodige zorg en moeten bovendien vaak gezondheidsinformatie herhalen. Een sterker geïntegreerd zorgsysteem kan daar verbetering in brengen”, legt Annaert uit.

Verder met de resultaten

Sciensano, het RIZIV en de FOD Volksgezondheid organiseren op 18 juni 2025 een studiedag die alle actoren samen brengt om de resultaten te bespreken.

Sciensano heeft het Belgische luik uitgevoerd, gefinancierd door het RIZIV. “Het RIZIV heeft de deelname van België aan het PaRIS-project gefinancierd omdat het verbeteren van kwaliteitsvolle geïntegreerde zorg voor patiënten met chronische aandoeningen een sleuteldoelstelling is”, zegt Pedro Facon, adjunct-administrateur-generaal van het RIZIV. “De studiedag moet ons toelaten om te evalueren waar we vandaag staan en wat de volgende stappen zijn die we moeten zetten.”

Meer informatie over het PaRIS-project is te vinden op de website van Sciensano.