Belgisch biotechbedrijf brengt bacteriën op enkele uren tijd in kaart

Perseus Biomics uit Leuven heeft, samen met productontwikkelaar Comate, een toestel gecreëerd dat op enkele uren tijd een gedetailleerd beeld schetst van de bacteriën in onze darmen. Toch zal het toestel niet meteen worden gebruikt voor klinische testen. In de eerste plaats kijken de ontwikkelaars naar onderzoeksdoeleinden, de farma- en voedingssector.

De zogenaamde MetaMAP belooft een "razendsnelle analyse" van de darmflora. Meer dan 6,5 uur zou het toestel niet nodig hebben om een volledig microbioom - een complexe gemeenschap van bacteriën in de darmen - te doorgronden. De vraag is of artsen zoals darmspecialisten effectief iets kunnen aanvangen met dergelijke analyses.

"Als analysemiddel ziet het er interessant uit", stelt maag-darmspecialist Danny De Looze (UZ Gent). Ze positioneren zich ook voor een rol in het wetenschappelijk onderzoek. Dat zit dus wel goed, zolang ze niet met commerciële labo's in zee gaan. Maar op zich kunnen dokters nog niet heel erg veel met zo'n analyse."

Goede of slechte bacteriën

Ook Sarah Lebeer, verbonden aan het departement bio-ingenieurswetenschappen van de UAntwerpen, is onder de indruk. "De technologie ziet er veelbelovend uit", zegt ze. "Het bedrijf doet het werk erg snel. Maar het is niet altijd gemakkelijk om aan te geven welke functies bepaalde bacteriën hebben, en of dat dan goede of slechte bacteriën zijn. Het is alvast een stap in de goede richting." 

Bij Perseus Biomics geven ze aan dat de opmerkingen van de specialisten niet onterecht zijn. "Het veld is nog niet helemaal klaar voor gereguleerde klinische testen", zegt Arno Bouwens, directeur R&D. "Onze klanten zijn pas op langere termijn ook dokters en ziekenhuizen. Vandaag zijn het eerder onderzoekers, farmabedrijven en bedrijven die zich richten op precisievoeding." 

DNA-sequencing

Volgens Bouwens duurt een grondige analyse via 'DNA-sequencing' zowat een week. Zoiets kost dan om en bij de honderd euro. Een goedkopere versie die sneller maar iets minder grondig is, kost vijftig euro. Perseus Biomics belooft een grondige en snelle analyse onder de vijftig euro. Dat kan bijvoorbeeld handig zijn voor een voedingsbedrijf dat fermentatie wil analyseren - denk aan bier of yoghurt. Het apparaat dat deze week wordt gelanceerd, betreft een toestel bedoeld voor onderzoek. Diagnoses of behandelingen zijn met andere woorden voorlopig niet aan de orde. In totaal kostte de ontwikkeling van de MetaMAP al zowat twaalf miljoen euro. Het volgende model zou nog eens dat bedrag kosten.

De traditionele methode voor microbioomanalyse bestaat vandaag uit het ontrafelen van elk detail van het DNA. Zoiets kost tijd, of het gebeurt snel maar dan wordt ingeboet op kwaliteit. "Wij maken een soort datacompressie op het DNA-staal zelf", legt Bouwens uit. "We kijken enkel naar de woordjes in het DNA en hangen lichtgevende labels aan specifieke DNA-segmenten. Dat vormt een patroon dat wij vervolgens ontcijferen met algoritmes. In de plaats van het 'hele boek' te lezen, kijken wij dus enkel naar de frequentie van een bepaald woord. Zo kunnen we de aanwezige bacteriën en hun aantallen snel bepalen." 

Volgens Perseus Biomics zou de wereldwijde markt voor microbioomprofilering en -sequencing 3,2 miljard euro bedragen in 2028.